• GÜNEŞLİ - İSTANBUL / TURKEY
NEWS This is the latest News !
  • TELEFON : +90 212 515 18 18
Yaman cerrahi merkezi
Open-navigation
Close-navigation
BİZİ ARAYIN

İshal Nedir? İshal Sebepleri Nelerdir?

Kişilerde günde üç veya daha fazla kere cıvık ve sulu dışkılama görülmesi, ishal (diyare) olarak adlandırılır. Diyare sanılanın aksine bir hastalık değil bir semptomdur. Yani başka sebeplerden dolayı ortaya çıkan, kusma gibi bir göstergedir. Bu sebeple bu rahatsızlıkta kişinin sadece ishali geçirilmemelidir. Bunun yanında altta yatan sebep araştırılarak bu sebebin ortadan kaldırılması gerekmektedir. İnsanlar diyare rahatsızlığı ile çok sık karşılaştığı için önemsiz bir tablo gibi algılıyorlar. Normalde hastalarda görülen bu semptomların çoğu 1 haftadan daha uzun süre boyunca seyretmiyor. Fakat bu süreyi aşan diyare, yetişkinler için bile ölümcül olabiliyor. Çocuklarda ise ishal, pnömoniden sonra en sık ölüm sebebi olarak gösteriliyor. Özellikle enfeksiyona bağlı uzamış diyare pek çok kişinin hayatını tehdit eden önemli birkaç tablo yaratır. Bu yazımızda sizlere diyare türlerinden bahsedeceğiz. Ayrıca diyarenin neden ortaya çıktığından ve diyare durumlarında nasıl tedbirler almanız gerektiğinden bahsedeceğiz. İshal çok eskiden beri halk tarafından tanınan bir semptom olduğu için çoğumuz bu rahatsızlık hakkında birkaç fikre sahibizdir. Fakat birkaç yanlışı düzeltmek bile hayatınızda büyük bir etkiye sebep olacaktır. İsterseniz gelin ishalin türlerini anlatarak yazımıza bir giriş yapalım.

İshal Türleri Nelerdir?

Aslında ishal genel olarak akut ve kronik olarak ikiye ayrılıyor. 1-2 günde gelip geçen ve pek bir sorun yaratmayan semptom akut ishal olarak adlandırılıyor. 4 haftadan uzun süren semptom ise genel olarak kronik ishal grubuna giriyor. Kısacası süresine bağlı olarak ishali akut ve kronik diye ayırıyoruz. Hatta kronik olan tip acil bir tedavi gerektirdiği için klinikte büyük bir öneme sahiptir. Kronik tipte kaybedilen suyun ve minerallerin hemen geri kazanılması önemlidir. Ayrıca rahatsızlığın sebebinin hızla çözülerek tedavi edilmesi gerekiyor. Gözden kaçmış ve uzamış diyare tabloları kişiyi hızlı bir şekilde oldukça kötü bir duruma sürükler. Bu yüzden ishal ile karşı karşıya olduğunuzda mutlaka ilk haftadan sonra doktora görünmelisiniz. Üstelik tedaviye anında başlamalısınız. Bunun dışında ishal, genel olarak enfeksiyon, zehirlenme, bağırsak hastalıkları ve ilaçlara bağlı olarak ortaya çıkar. Özellikle rota virüs, norwalk virüs ve hepatit virüsleri gibi virüs enfeksiyonlarında bu rahatsızlık görülür. Ayrıca salmonella, shigella ve vibrio cholera gibi su yoluyla bulaşan bakteri enfeksiyonlarında bu semptom ortaya çıkar. Bunlara ek olarak amip enfeksiyonlarında diyare meydana gelir. Gastroenterit diyare dediğimiz bu tablo, enfektöz ajanın vücuttan temizlenmesi sonucu iyileşiyor. Diğer bir yandan crohn hastalığı, ülseratif kolit diyare semptomuna neden olur. Ayrıca çölyak hastalığı, irritabl bağırsak sendromu ve tümörler kronik diyareye sebep olan en sık etkenlerin başında geliyor. Bu hastalıklara sahipseniz düzenli olarak diyare atakları geçiriyor olabilirsiniz. Veya 4 haftadan uzun süren bir semptom yaşarsınız.

Bebeklerde İshal

Genellikle 0-5 yaş arasında bebeklerde ishal sıkça meydana gelir. Hatta bebekte bu rahatsızlığın tespitini yapmak için günlük dışkılama miktarına bakmamalısınız. Onun yerine bebeğin dışkısının kıvamı bu noktada önemlidir. Ayrıca çocuklarda diyare sebebi genellikle enfeksiyonlar ve bakterilerdir. Temiz içme suyu yoksa bebekler ve küçük çocuklar bu semptomu yaşarlar. Üstelik anneler mama hazırlarken hijyene dikkat etmezlerse bebekler kolaylıkla rahatsız olur. Rota virüs ise çocukların diyare olmasında çok etkilidir. Özellikle iki yaş altındaki küçük çocuklarda rota virüs yaygın şekilde görülür. Bu virüs bağırsak ve midede viral enfeksiyona neden olur. Rota virüs çocuklarda ishal ve aşırı kusma belirtileri gösterir. Bu nedenle çocuklar çok fazla sıvı kaybederler. Rota virüsünden küçük çocukları korumak için aşı yaptırmak gerekir. Bebeklere 6. haftaları ve 4. ayları arasında ilk aşıları yapılır. Ardından 4.hafta veya 8. hafta arasında ikinci aşıları yapılır. Çocuklarda ishale ve rota virüsüne karşı bu aşı faydalıdır.

Anne Sütü ve İshal

Eğer bebeğiniz diyare ise anne sütü çok önem taşır. Çünkü anne sütü bebeğinizin bağırsak florasını korur. Ayrıca bebeğinizin bağışıklık sistemini güçlendirir. Bebeğinizin 6. ayından itibaren çeşitli besinlerle bu semptoma karşı önlem alabilirsiniz. Başka bir deyişle ishal tedavisinde bebeğinize patates püresi ve pirinç lapası yedirebilirsiniz. Eğer çocuğunuz 5 yaşın altındaysa uzun süren diyare tehlikeli olur. Yani bu tür inatçı dehidrasyon çocuğunuzda ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir. Hatta uzun süren semptom çocuk ölümlerine neden olmaktadır. İnatçı olan kronik ishalin en önemli belirtisi su kaybıdır. Dehidrasyon dediğimiz su kaybını önlemek için çocuklara sıvı vermek gerekir. Ayrıca kronik tip 5 yaşın altındaki çocuklarda uzun sürede ciddi sorunlar yaratır. Bunun için çocuğu mutlaka doktora götürmek çok önemlidir.

Hamilelikte İshal

Kadınlarda hamilelik hormonlarda değişiklik meydana getirir. Bu değişiklik kadınların sindirim ve bağışıklık sistemini etkiler. Yani hamile kadınlar vücutlarında meydana gelen değişiklik nedeniyle diyare olabilmektedir. İlaçlar, gıda zehirlenmesi, bakteriler, virüsler hamilelikte diyare nedeni olur. Kısacası hamile kadınlar genel olarak bu sorunu yaşarlar. Hamilelikte ishal neden olur? • Takviye ilaçlar • Ani beslenme değişiklikleri ve bu sebeple ortaya çıkan hassasiyet • Prenatal vitaminler • Hormonal değişiklikler Ayrıca hamileliğin son üç ayında bu semptom daha sık olur. Çünkü bebek taşıyan vücut kendini doğuma hazırlar. Fakat hamileliğin ilk üç ayında meydana gelen diyare sebebi genel olarak hormonlarla alakalıdır. Bu sorun anne adayında kendiliğinden geçiyorsa, doktor ilaç vermez. Fakat şiddetli belirtilerle birlikte diyare sorunu yaşayan hamile kadına ilaç verilir. Başka bir deyişle doktor şiddetli ishal geçiren hamile kadına kontrollü şekilde ilaç verir. Hamilelikte fetüse doğru bir kan akışı vardır. Diyare su kaybına neden olduğu için bu kan akışını yavaşlatır. Bu nedenle gebe kadınlar bu semptom süresinde sıvı almalıdır. Ayrıca gebe kadınlar gazlı ve şekerli içeceklerden uzak durmalıdır. Bunun yanında baharatlı gıdalardan ve kafeinden uzak durarak su kaybını azaltmalıdır.

Gastroenterit İshali Nedir?

Gastroenterit ishali; virüs, bakteri veya parazitin vücudunuza girerek bağırsaklarınızda enfeksiyon yapması ve bu enfeksiyonun da ishale sebep olmasına denir. Bu tablolar genellikle yeteri kadar temizlenmemiş sular içildiğinde veya kirli sulara yüzme amaçlı girildiğinde ortaya çıkar. Ani başlayan; ateşin, karın ağrısının ve bazen de kusmanın eşlik ettiği bu tablolar kişiyi acile getirecek kadar gürültülü olabilir. Genel olarak antibiyotik tedavisi ile şiddetini kaybeden gastroenterit ishali, nadiren insan sağlığı açısından tehlikeli bir durum oluşturur. Özellikle çocuklarda rota virüs enfeksiyonu ve yetişkinlerde clostridium difficile enfeksiyonları nispeten diğerlerine göre daha tehlikelidir. Clostridium bakterileri genelde hastanede tedavi gören veya antibiyotik tedavisi alan kişilerde ortaya çıkan oldukça dirençli bir bakteri türüdür. Bu yüzden tedavisinde daha ileri aşama ilaçlara başvurulmalı ve ishal tablosunun uzamasına kesinlikle izin verilmemelidir.

İshalde Beslenme Nasıl Olur?

İshalde beslenme yönetimi, kişilerin çoğunun yanılgıya düştüğü noktalardan bir tanesidir. İshal tablosu ortadan kalksın ve kaybolsun diye çoğu kişi su tüketimini kısıtlar. Ayrıca katı gıdalara yönelir. Bu tamamen yanlış ve tehlikeli bir yaklaşımdır. Bu semptom ortaya çıkar çıkmaz kişiler kaybettiği suyu beslenme ile geri almalıdır. Ve mineraller yönünden zengin bir beslenme düzeni izlemelidir. Hasta olan kişiler ishalin şiddetine göre bol bol sıvı tüketmelidir. Potasyum ve sodyum dengesi için besleyici sıvı gıdaları diyetlerine eklemelidir. Özellikle meyve suları ve çorbalar hastaların beslenmesine büyük katkıda bulunur. Semptomunuzu çok şiddetlendiren sıvı içeceklerin yerine yeni alternatifler bulmalısınız. Ve rahatsızlığınız geçene kadar kaybettiğiniz sıvıyı yerine koyabilirsiniz. Unutmayın vücudunuzun kaybettiği su, şiddetli ishalden çok daha büyük tehlikelere yol açar. Bu yüzden mutlaka beslenmeye özen göstermelisiniz. Böylece bilinçli bireyler olarak tehlikeli durumları engellemelisiniz.

İshal Yapan Gıdalar Nelerdir?

• Baharat ve yağ miktarı fazla olan yemekler • Süt ve süt ürünlerinde semptoma neden olan bileşenler vardır. • Lifli gıdalar • Bakliyatlar: Fasulye, mısır, nohut, karnabahar, bezelye gibi sindirim sisteminde şişlik yapan gıdalar • Alkol ve kafein türü içecekler • Fruktoz oranı yüksek gıdalar • Yapay tatlandırıcı barındıran gıdalar Yukarıda saydığımız bu gıdalar sindirim sisteminizi bozarak yorar. Bu nedenle bu semptomda bu gıdalardan uzak durmalısınız.

İshale Ne İyi Gelir?

Diyare nedeniyle karın ağrınız ve mide bulantınız mı var? İshalin belirtileri sizi rahatsız mı ediyor? Öyleyse bazı yiyecekleri tüketerek belirtilerin zayıflamasını sağlayın. Rahatsızlığınız boyunca az ama sıkça besin tüketmelisiniz. Bunun yanında lif miktarı az olan yiyecekler yemelisiniz. Böylece vücudunuzun kaybettiği besin değerlerini tekrar kazanırsınız. İshale iyi gelen besinler aşağıdaki gibidir: • Muz • Haşlanarak hazırlanan yağsız pirinç lapası • Kızarmış ekmek • Derisiz tavuk ve çorbası • Haşlanmış patates • Elma sirkesi • Salatalık turşusu • Yulaf ezmesi • Yoğurt, peynir ve kefir • Tarhana Yoğurt ve türevleri probiyotikler barındırır. Bu nedenle diyare döneminde bağırsaklarınızdaki iyi bakterilerin çoğalmasını sağlayan probiyotikleri tüketmek önemlidir. Böylece daha hızlı iyileşirsiniz. Aslında bu semptom her yaştan insanı etkileyen bir rahatsızlıktır. Ayrıca bebek, çocuk ve yetişkinleri olumsuz etkileyen akut bağırsak enfeksiyonları arasında yer alır. Çok yaygın olarak görülen bu rahatsızlık çok fazla önemsenmemektedir. Fakat özellikle çocuklarda ve bebeklerde diyare ciddi komplikasyonlara neden olur. Yukarıda da bahsettiğimiz gibi 5 yaşından küçük çocuklar için ölüm riski taşır.

İshal Nasıl Kesilir?

Öncelikle diyare ciddi sıvı kaybına neden olduğu için vücuda sıvı vermek çok önemlidir. Böylece en basit yöntemle rahatsızlık hafifletilir. Dehidrasyonu önlemek sodyum ve klorür dengesini sağlar. Ayrıca meyve suları potasyum ve sodyum miktarını artırır. Semptomu önlemek için probiyotik gıdalar tüketmek çok önemlidir. Buna ek olarak düşük lifli besinler iyileşme sürecinde etkili olacaktır. Yaman Cerrahi Tıp Merkezindeki doktorumuz ishal tedavisini rahatsızlığın süresine ve şiddetine göre planlar. Eğer akut tipi rahatsızlığınız varsa birkaç günde iyileşirsiniz. Özellikle bu süreçte yeterli miktarda sıvı almaya önem gösterin. Ayrıca doğru besin takviyesi sağlığınızı olumlu etkileyecektir. Yaman Cerrahi Tıp Merkezindeki doktorumuz kronik ishal sorunlarında ilaç tedavisi planlar. Bu arada reçetesiz ilaçlar akut diyare rahatsızlığının belirtilerini azaltır. Doktorumuz çinko içerikli ilaçları, bizmut subsalisilat, loperamidi sadece belirtileri azaltmak için verir. Doktorumuz diyare rahatsızlığının gerçek nedenini araştırır. Eğer bu rahatsızlığın nedeni enfeksiyon veya bakteriyse hastaya antibiyotik verir. Kısacası semptoma neden olan gerçek sebep tedavi edilirse iyileşme süreci başlar. Sonuç olarak diyare süresi rahatsızlığın tipine göre değişiklik gösterir. Akut tipi, 2 veya 3 gün sürüp kendiğinden yok olur. Fakat kronik diyare inatçı bir şekilde devam edip 30 güne kadar sürer. Bu nedenle Yaman Cerrahi Tıp Merkezimize gelerek kronik ishal rahatsızlığı için tedavi olmayı ihmal etmeyin.

Hizmetlerimiz

Dr. Muhammet benzer​
Dr. Muhammet BENZER