Safra Kesesi Hastalıkları

Safra kesesi bir organ olarak oldukça önemli görevlere sahiptir. Karaciğerimiz ile beraber çalışan ve anatomik olarak karaciğere çok yakın olan bir yapıdır. Safra kesesi hastalıkları vücudumuzun pek çok bölümünü ve sistemini etkiler. Özellikle sindirim sistemine, hematolojik sisteme ve karaciğer fonksiyonlarına yaptığı etki sayesinde bu kese dikkat edilmesi gereken önemli organlarımızdan bir tanesidir. Günlük yaşantımızda safra kesesinin pek çok hastalığı ile karşı karşıya gelebiliriz. Özellikle genetik yatkınlığınız da varsa safra kesesi taşları sizler için büyük bir problem olacaktır. Bunun dışında safra kesesinin enfeksiyonları, tümörleri, primer hastalıkları ve karaciğere bağlı hastalıkları da kişiler arasında görülmektedir. Safra kesesinin ve safra yollarının tıkanması da yine safra kesesi rahatsızlıkları ile karşılaşmamıza sebep olur. Bu yazımızda safra kesesi hastalıkları hakkında bilgi vererek, bu hastalıklara karşı ne yapmanız gerektiğinden bahsedeceğiz. Vücudunuzun neresinde olursa olsun herhangi bir hastalıkla karşılaştığınız takdirde mutlaka bir uzman desteğine başvurmalısınız. Kendi kendinize tedaviye başlamamalı ve bir doktor ile birlikte profesyonelce hareket etmelisiniz.

Safra Kesesi Nedir?

Vücudumuzun sağ tarafında karaciğerimizin altında yer alan armut biçimli organ safra kesemizdir. Bu organın içi boştur. Bu organ safra dediğimiz sıvıyı depolamak için çalışır. Karaciğerde üretilen safra sıvısını depolayan kese, safra sıvısını konsantre eder. Üstelik safra kesesi safra sıvısını sindirim sistemine salmaktadır. Maddeler halinde ‘Safra kesesinin görevleri nelerdir?’ açıklayalım: • Bu organ safra sıvısını depoladığı gibi konsantre etmektedir. • Yani safra kesesi safra sıvısının su yüzdesi, safra tuzları ve diğer bileşenlerinin düzenlenmesini sağlar. • Safra kesesi kasılarak safra yollarına safranın salgılanmasını sağlar. Ayrıca bu kese safra sıvısının ince bağırsağa akışını kontrol eder. • Kolesistokinin hormonu, yiyecek midemizden ince bağırsağa giderken üretilmektedir. Bu hormona yanıt olarak safra sıvısını ince bağırsağa gönderir. • Safra sıvısı ince bağırsağımızın ilk bölümünde sindirilen yağın çözünürlüğünü iyileştirir. • Ardından sindirilen yağ ve yağda çözülmüş vitaminleri parçalayarak emilimi kolaylaştırmaktadır.

Safra Kesesi Hastalıkları Risk Faktörleri

• Ailede safra taşı rahatsızlığı olan bireylere sahip olmak • Kadın ve 40 yaş üzeri olmak • Kolesterol değerlerinin yüksek olması • Obez olmak • Diyabet hastası olmak • Hızla kilo vermek • Hareketsiz bir yaşama sahip olmak • Hamilelik • Lif içeriği düşük ve yağ değeri yüksek diyet yapmak • Risk faktörlerinden sonuncusu östrojen değeri yüksek ilaç kullanmak

Yaygın Safra Kesesi Hastalıkları

Yazımızın bu kısmında genel olarak yaygın safra kesesi rahatsızlıklarından bahsedelim. Ardından bazı hastalıkları ayrıntılı şekilde anlatalım. Bu organla ilgili en yaygın hastalık olan safra taşları hastalığından başlayalım. Kolesterol, kalsiyum tuzları ve safra pigmentleri kanalları tıkayan sert parçacıklar oluşturur. Bu sert parçacıkları safra taşları olarak ifade ediyoruz. Ayrıca safra taşları çok küçük ebatta olabileceği gibi golf topu büyüklüğünde olabilmektedir. Bu arada safra kesesindeki taşlar çoğunlukla belirti göstermez. Ancak bu taşlar, safra kanallarını veya kistik kanalı tıkadığında safra sıvısı kesede birikmektedir. Bu birikme sonucunda basınç, şişme ve ağrı meydana gelmektedir. Biliyer kolik dediğimiz bu ağrı vücudun bazı noktalarında hissedilmektedir. Ayrıca bu ağrı gittikçe artar. Çoğunlukla hastanın üst karın bölgesinde ve sırtta ağrı oluşmaktadır. Sırttaki ağrı hastanın sağ kürek kemiğinde hissedilmektedir.

Kolesistit Nedir?

Safra kesesindeki iltihaba kolesistit diyoruz. Bu organımız bir sebepten dolayı tıkanırsa, kolesistit yani iltihap meydana gelmektedir. Safra kesesi hastalıkları arasında yer alan iltihap birkaç saat içinde akut olarak gelişebilmektedir. Ayrıca bu iltihap türü kronikleşebilmektedir. Yani uzun bir aradan sonra tekrar nüksedebilmektedir. Akut safra kesesi iltihabı aniden başlamaktadır. Hastanın üst karın bölgesinde 6 saatten fazla süren şiddetli ağrılar olmaktadır. Acil olarak tedavi edilmezse, ağrı giderek şiddetlenir. Safra kesesinde kanser nadir gördüğümüz bir hastalıktır. Safra kesesi taşları kanser için risk faktörleridir. Bu kanser türü safra kesesinden karaciğere yayılır. Ardından lenf düğümlerine ve diğer organlara doğru kanser belirtileri görebilmekteyiz. Ayrıca safra kesesindeki kanserin belirtileri safra kesesi taş semptomlarına benzerdir.

Safra Kesesi Çamuru Nedir?

Eğer safra sıvısı safra kesesinde uzun süre kalırsa, safra çamuru oluşabilmektedir. Aslında safra çamuru mikroskobik safra partikülleridir. Ayrıca safra çamuru safra kesesi taşlarına dönüşebilmektedir. Böylece kanallar tıkanmaktadır. Bu arada bazı kişiler safra kanalında bir tıkanma olmadan bu bölgede bir ağrı duyarlar. Bu ağrıya sebep olan birçok neden vardır. Eğer kişinin hassas safra yolu ve bağırsakları varsa ağrı hissedebilmektedir. Buna ek olarak ince bağırsak ile safra kanalı arasındaki kas çalışmıyorsa ağrı yapmaktadır. Bazen kanallardan geçen tespit edilmemiş küçük taşlar ağrılara neden olmaktadır.

Safra Kesesi Hastalıkları Belirtileri Nelerdir?

Öncelikle safra kesesi rahatsızlıklarının benzer belirtiler verdiğini söyleyelim. Safra kesesi hastalıkları belirtileri aşağıdaki gibidir: • Bu rahatsızlıklarda en yaygın semptom ağrıdır. Ayrıca bu ağrı hastanın karnının orta ve sağ üst tarafında meydana gelmektedir. Hatta bu ağrı şiddetli ve sık olmaktadır. Bazı hastalarda ise ağrı hafif ve aralıklı olur. Bunlara ek olarak bazı hastaların ağrısı sırt ve göğüs bölgelerine yayılmaktadır. • Safra kesesi problemleri hastalarda mide bulantısı ve kusmaya neden olmaktadır. Ayrıca reflü ve gaz gibi sindirim sistemi problemleri ortaya çıkmaktadır. • Bu rahatsızlıklarda üşüme hissi ve ateş belirtileri olabilmektedir. Bu durumda hastanın enfeksiyonu vardır. Eğer hastada enfeksiyon varsa tehlikeli bir seviyeye gelmeden tedavi edilmelidir. Çünkü safra kesesi hastalıkları enfeksiyonu hastanın vücudunun başka bölgelerine yayılırsa hayati tehlike meydana gelir. • Üç ay boyunca günde 4’ten fazla ishal durumunu yaşamak, safra kesesi rahatsızlığına işaret edebilmektedir. Başka bir deyişle kronik ishal bu rahatsızlıklar nedeniyle olabilmektedir. • Ortak safra kanalı, safra sıvısının keseden ince bağırsağa gitmesine neden olan yoldur. Bu kanalın tıkanması sarılık hastalığına neden olmaktadır. • Yine safra kesesi rahatsızlıklarının bir belirtisi açık renkli dışkılardır. Bunun yanında hasta koyu renkli idrar yapar.

Safra Kesesi Hastalığı Tanısı

Bu hastalığın tanısı ve türünü belirlemek için laboratuvar ve görüntüleme testlerine ihtiyaç vardır. Uzman doktor safra kesesini görüntülemek için ultrason ve BT taramaları yapar. Safra kesesi hastalığı nedeniyle iltihaplanma ve enfeksiyon için kan testi yapılmaktadır. Böylece uzman doktor kan testi ile enfeksiyon ve diğer komplikasyonları ortaya çıkarır. Ayrıca uzman doktor safra taşlarının kanalları tıkayıp tıkamadığını bazı testlerle anlar. Yani uzman doktor MRI ve endoskopik girişimlerden ERCP uygular.

Safra Kesesi Hastalığı Tedavisi

Öncelikle belirti vermeyen safra kesesi taşları için acil tedaviye ihtiyaç duyulmaz. Fakat bu taşlar ileri de ağrı ve diğer sorunlara neden olabilmektedir. Safra kesesi hastalığı enfeksiyon ve diğer belirtileri gösteriyorsa acil tedavi edilmelidir. Peki, safra kesesi hastalıkları tedavi yöntemleri nelerdir? Uzman doktor safra kesesini ameliyatla çıkarır. Ayrıca bu tedavi yönteminde safra taşlarını ilaçlarla parçalar. Enfeksiyonu ise antibiyotiklerle yok eder. Bu kesenin çıkarılma işlemine kolesistektomi diyoruz. Bu yöntemde en çok tercih edilen yöntem laparoskopi tekniğidir. Uzman doktor bu teknikte birkaç küçük kesi yapar. Bu kesilere cerrahi alet ve kamera ile müdahale eder.

Safra Kesesi İltihapları

Safra kesesinin iltihabına kolesistit adı verilmektedir. Bir bakteriyel ajan veya safra kesesi taşları hızlı bir biçimde safra kesesinde iltihap ve inflamasyon oluşumuna sebep olabilir. Bu iltihaplanma durumuna akut kolesistit denir. Safra kesesi hastalıkları arasındaki akut kolesistit, karnınızın sağ üst bölgesinde şiddetli ağrıya ve sırt bölgesine yayılan rahatsızlığa sebep olur. Aynı zamanda başka semptomların da ortaya çıkmasına ön ayak olur. Mide bulantısı, kusma ve halsizlik görülen akut kolesistit hastalarında kimi zaman sarılıkla da karşılaşmaktayız. Bunun dışında safra yolu iltihapları çeşitli hastalıklara neden olur. Kolanjit adı verilen safra yolu iltihapları, sağ üst kadran ağrısı, ateş ve sarılık ile karakterizedir. Bu semptomlara sahipseniz mutlaka bir doktora görünmelisiniz. Böylelikle safrayla alakalı herhangi bir probleminizin olup olmadığını öğrenmelisiniz.

Safra Kesesi Taşları

Safra kesesi hastalıkları arasındaki safra kesesi taşları, safra kesesinde çeşitli maddelerin birikmesi ve bu maddelerin taşlaşması sonucu oluşmaktadır. Bazı durumlarda safra kesesinin içi tamamen taşla dolar. Ve kolesistektomi yani safra kesesinin ameliyat ile alınması dışında tedavi seçeneği bulunmaz. Bu tür durumlarda kişiler şiddetli karın ağrısı ve safra kanalının tıkanmasına bağlı sarılıklar ile hastaneye başvurmaktadır. Safra kesesinde oluşan taşlar, genelde iki alt grupta incelenir. Bu iki alt grupta kolesterol taşları ve pigment taşları bulunur. Safra kesesi hastalıkları arasındaki safra kesesi taşlarından en sık görülen tür olan kolesterol taşları, siyah kahverengi renktedir. Bu taşlar safra kesesinin girişine kadar ilerleyerek safra kanalını tıkamaktadır. Şiddetli kolik ağrıya sebep olan safra kesesi taşları, ağrı kesici tedavisi olmadan hastanın günlük yaşamını ciddi oranda kısıtlar. Bazı durumlarda ise safra kanalındaki taşlar safra kanalını yırtabilir. Böylece safra içeriği karın boşluğuna sızabilir. Bu tür sorunlarda semptomlar, şiddetli ateş ve yoğun karın ağrısıdır. Eğer bu gibi yakınmalara sahipseniz mutlaka bir doktora görünmenizi tavsiye ediyoruz.

Safra Kesesi Kanserleri

Kanserler, çevre dokulara yayılma eğilimi gösteren ve vücudumuz için büyük tehdit oluşturan kötü huylu yapılardır. Safra kesesi kanserleri ise çeşitli sebeplerle ortaya çıkmaktadır. En sık olarak safra kesesi taşları, safra kesesinin mikrobik enfeksiyonları ve çeşitli radyoaktif maddeler safra kesesinde kanser oluşmasına sebep olur. Eğer karnınızın sağ üst bölgesinde bir ağrıya sahipseniz ve safra kesesine ait belirtiler gösteriyorsanız mutlaka doktora görünmelisiniz. Ve tetkiklerinizi tam olarak yaptırmalısınız. Erken cerrahi müdahale ile safra kesesi kanserlerinin pek çok yıkıcı etkisi ortadan kaldırılmaktadır. Hayat kalitenizi yükseltmek, hastalıklardan kısa sürede kurtulmak ve kendinizi güvende hissetmek için mutlaka safra kesesi ile alakalı hastalıklarda güvenilir bir doktora başvurmanızı tavsiye ediyoruz. Bunun için Yaman Cerrahi Tıp Merkezimizdeki profesyonel doktorumuz safra kesesi hastalıkları ile ilgili size destek olacaktır.

Safra Kesesi Hastalıklarını Önlemek İçin Neler Yapılmalıdır?

Bu tür rahatsızlıkları önlemek ve riski azaltmak için yapmanız gerekenleri bu alt başlıkta açıklayalım. Aşağıdaki önerileri uygulayarak safra kesesi rahatsızlıkları riskini azaltın: • Sebzeler, meyveler ve kepekli tahıllar tüketmelisiniz. Yani lifli gıdalar safra kesenizde taş oluşumunu engeller. • Zeytinyağı ve balık yağları tüketmelisiniz. • Sağlıksız yağlı yiyecek tüketmeyin. Ayrıca şekeri yüksek gıdaları tüketmeyin. Rafine karbonhidratlardan uzak durun. • Obezite safra taşlarına davetiye çıkarmaktadır. Ayrıca kilo vermeniz gerekiyorsa yavaş yavaş vermelisiniz. Başka bir deyişle haftada 1 veya 2 kilo vermeye çalışın. • Sağlıklı ve ideal kilonuzu koruyun. • Öğün atlamadan sağlıklı ve düzenli şekilde beslenin. • Son olarak düzenli egzersiz yapmaya önem verin.

Safra Kesesi Problemleri ve Tıbbi Yardım Gerektiren Durumlar

Eğer 5 saat içinde geçmeyen sağ üst kadran ağrınız varsa doktora başvurmalısınız. Ayrıca ateş, kusma ve mide bulantısı ağrıya eşlik ediyorsa tıbbi yardım almak şarttır. Bunlara ek olarak ishal ve idrar renginde değişiklikler olursa iltihaplı safra kesesi problemi yaşıyorsunuz anlamına gelir. Yaman Cerrahi Tıp Merkezimizdeki uzman doktorumuz safra kesesi hastalıkları tanı ve tedavisi konusunda size yardımcı olacaktır.